《綠色短評》

 | | | 轉寄

台灣kah中國，田無溝、水無流！

作者 李南衡, ChoânTâijī/全台字 by Chng Hūiphêng 2023.03.26

Choânbîn Tâioânjī pán/全民台灣字版簡稱ChoânTâiJī

《 Le̍ksek toánphêng 》 Lí Lâmhêng

Tâioân kah Tiongkok, chhân bô kau, chúi bô lâu!

　　 Saⁿgoe̍h chhechhit, Tiongkok sin jīm gōakau pō͘tiúⁿ Chîn Kong tī "choân kok nn̄g hōe" Gōatiúⁿ kìchiáhōe téngbīn thâuchi̍t piàn kongkhai chhutbīn, kiôngtiāu Tâioân būntê sī Tiongkok he̍ksim līek tiong ê he̍ksim, TiongBí koanhē tēit tiâu bētàng hāⁿkòe ê ângsòaⁿ, i choankang the̍h chhut “ Tionghôa Jînbîn Kiōnghôkok hiànhoat”, íniōng "sūgiân" kóng,"Tâioân sī Tionghôa Jînbîn Kiōnghôkok sînsèng léngthó͘ ê chi̍tpō͘hūn. Oânsêng thóngit chó͘kok ê tōa gia̍p, sī paukoat Tâioân tôngpau chāilāi ê choân Tiongkok jînbîn ê sînsèng chitchek." Tôngtông chi̍tê gōakau pō͘tiúⁿ, koh sī thâuchi̍t piàn kah Tiong gōa kìchiá kìⁿbīn, mài the̍h hit pō͘ “ Tionghôa Jînbîn Kiōnghôkok hiànhoat” chhutlâi tián pó, khah bē iànkhì. Lán ná ē ánne kóng leh?

　　1970 nî saⁿgoe̍h khaisí, Tiongkok teh thólūn hiànhoat chhóàn ê kòethêngtiong, Mô͘ Te̍ktong ū kúi piàn thêchhut hùitû Kokka Chúsek chitbū, chosiūtio̍h paukoat Lîm Piu chāilāi ê chin chē tiongiong léngtō ê hoántùi. Tiongiong úigoân siosòa kā chitê hêngûi chún choh "khǹg chìn" pió tiong ê kihōe, 1970 nî pehgoe̍h, Τiongkiōng tiongiong Lô͘soaⁿ hōegī ê sî ta̍tkàu kotiau, tānsī inūi Tân Pekta̍t tòtâi soah tiām khì. Chhúāu, Mô͘ Te̍ktong ê ìkiàn tio̍h chiàm iâⁿ bīn, káu kài nn̄g tiong choânhōe tī 1970 nî káugoe̍h chhela̍k hêngsêng chi̍t hūn "kipún tôngì" ê ”Tionghôa Jînbîn Kiōnghôkok hiànhoat siukái chhóàn”, kîtiong tûliáu ū hùitû Kokka Chúsek chitbū ígōa, tī chiàⁿ bûn kuitēng Mô͘ Te̍ktong "sī góa kok bô sán kaikip choanchèng ê goânsiú, sī choânkok choânkun ê chòeko thóngsòe", Lîm Piu "sī Mô͘ chúse̍k ê chhinbi̍t chiàniú kah chiappanjîn, sī choânkok choânkun ê hù thóngsòe".

1971 nî káugoe̍h cha̍psaⁿ, Lîm Piu kah in bó͘ Ia̍p Kkûn, hāuseⁿ Lîm Li̍pkó téng kúi lâng ùi Chînhôngtó Soaⁿháikoan kitiûⁿ chē huiki chhut cháu, só͘ chē ê 256 hō saⁿchhekek choanki lak tī Bôngkó͘ Jînbîn Kiōnghôkok Ongtohàn, ki téng 9 ê lâng choânpō͘ sin bông. Tiongkok sú chhengchoh 913 sūkiāⁿ, Lîm Piu sûisî hông phah choh hoán kekbēng. Tēsì kài choân kok Jîntōa tiûpī kangchok chiāmthêng, siu hiàn chìntêng tiongtoān. 1975 nî, tēsì kài choân kok Jîntōa thongkòe ê sin hiànhoat chiah chèngsek kā iúkoan Lîm Piu ê jīgán santû tiāu.

Choân sèkài píkàu khah chiâⁿ iūⁿ ê kokka, choa̍ttùi bôkhólêng ē tī hiànhoat téngbīn siá kóng bó͘ bó͘ lâng sī bó͘ bó͘ lâng ê chhinbi̍t chiàniú kah chiappanjîn. Hó tit Lîm Piu siak sí, nā bô, ” Tionghôa Jînbîn Kiōnghôkok hiànhoat” ē piàn choh sèkài hiànhoat súsiōng ê chi̍tê tōa chhiòōe. Tiongkok sin jīm gōatiúⁿ Chîn Kong káⁿ the̍h chhut “Tionghôa Jînbîn Kiōnghôkok hiànhoat” íniōng "sūgiân" kóng,"Tâioân sī Tionghôa Jînbîn Kiōnghôkok sînsèng léngthó͘ ê chi̍tpō͘hūn."si̍tchāi ūkàu m̄ bat jī, ngē kā nn̄gê oânchoân bô kâng khoán, nn̄gê oânchoân m̄bat hō͘siong thóngtī kòe ê kokka, siá ji̍pkhì hiànhoat, kóng Tâioân sī Tiongkok ê. Ū chi̍t kang Tiongkok kiôngtōa khílâi, kāngkhoán tī hiànhoat lāité siá kóng Bôngkó͘ sī Tiongkok ê, kóng Oa̍tlâm sī Tiongkok ê, kóng Tionga gō͘ kok mā sī Tiongkok ê, sīmchì kóng chi̍tê kha̍h tōa ê, kóng choân sèkài lóng sī Tiongkok ê! lí mā m̄bián kámkak kîkoài.

　　 Tionghôa Jînbîn Kiōnghôkok chūchiông 1949 nî cha̍pgoe̍h chheit kiànkok ílâi, Tâioân kah Tiongkok itti̍t sī "chhân bô kau, chúi bô lâu," sianghong oânchoân bô koanhē. Mài ánne chia̍hpá êngêng liān siáuōe, bô êngióng! (230317)


Pe̍h-ōe-jī-pán/白話字版

《 Le̍k-sek toán-phêng 》 Lí Lâm-hêng

Tâi-oân kah Tiong-kok, chhân bô kau, chúi bô lâu!

　　 Saⁿ-goe̍h chhe-chhit, Tiong-kok sin jīm gōa-kau pō͘-tiúⁿ Chîn Kong tī "choân kok nn̄g hōe" Gōa-tiúⁿ kì-chiá-hōe téng-bīn thâu-chi̍t piàn kong-khai chhut-bīn, kiông-tiāu Tâi-oân būn-tê sī Tiong-kok he̍k-sim lī-ek tiong ê he̍k-sim, Tiong-Bí koan-hē tē-it tiâu bē-tàng hāⁿ-kòe ê âng-sòaⁿ, i choan-kang the̍h chhut “ Tiong-hôa Jîn-bîn Kiōng-hô-kok hiàn-hoat”, ín-iōng "sū-giân" kóng,"Tâi-oân sī Tiong-hôa Jîn-bîn Kiōng-hô-kok sîn-sèng léng-thó͘ ê chi̍t-pō͘-hūn. Oân-sêng thóng-it chó͘-kok ê tōa gia̍p, sī pau-koat Tâi-oân tông-pau chāi-lāi ê choân Tiong-kok jîn-bîn ê sîn-sèng chit-chek." Tông-tông chi̍t-ê gōa-kau pō͘-tiúⁿ, koh sī thâu-chi̍t piàn kah Tiong gōa kì-chiá kìⁿ-bīn, mài the̍h hit pō͘ “ Tiong-hôa Jîn-bîn Kiōng-hô-kok hiàn-hoat” chhut-lâi tián pó, khah bē iàn-khì. Lán ná ē án-ne kóng leh?

　　1970 nî saⁿ-goe̍h khai-sí, Tiong-kok teh thó-lūn hiàn-hoat chhó-àn ê kòe-thêng-tiong, Mô͘ Te̍k-tong ū kúi piàn thê-chhut hùi-tû Kok-ka Chú-sek chit-bū, cho-siū-tio̍h pau-koat Lîm Piu chāi-lāi ê chin chē tiong-iong léng-tō ê hoán-tùi. Tiong-iong úi-goân sio-sòa kā chit-ê hêng-ûi chún choh "khǹg chìn" pió tiong ê ki-hōe, 1970 nî peh-goe̍h, Τiong-kiōng tiong-iong Lô͘-soaⁿ hōe-gī ê sî ta̍t-kàu ko-tiau, tān-sī in-ūi Tân Pek-ta̍t tò-tâi soah tiām khì. Chhú-āu, Mô͘ Te̍k-tong ê ì-kiàn tio̍h chiàm iâⁿ bīn, káu kài nn̄g tiong choân-hōe tī 1970 nî káu-goe̍h chhe-la̍k hêng-sêng chi̍t hūn "ki-pún tông-ì" ê ”Tiong-hôa Jîn-bîn Kiōng-hô-kok hiàn-hoat siu-kái chhó-àn”, kî-tiong tû-liáu ū hùi-tû Kok-ka Chú-sek chit-bū í-gōa, tī chiàⁿ bûn kui-tēng Mô͘ Te̍k-tong "sī góa kok bô sán kai-kip choan-chèng ê goân-siú, sī choân-kok choân-kun ê chòe-ko thóng-sòe", Lîm Piu "sī Mô͘ chú-se̍k ê chhin-bi̍t chiàn-iú kah chiap-pan-jîn, sī choân-kok choân-kun ê hù thóng-sòe".

1971 nî káu-goe̍h cha̍p-saⁿ, Lîm Piu kah in bó͘ Ia̍p Kkûn, hāu-seⁿ Lîm Li̍p-kó téng kúi lâng ùi Chîn-hông-tó Soaⁿ-hái-koan ki-tiûⁿ chē hui-ki chhut cháu, só͘ chē ê 256 hō saⁿ-chhe-kek choan-ki lak tī Bông-kó͘ Jîn-bîn Kiōng-hô-kok Ong-to-hàn, ki téng 9 ê lâng choân-pō͘ sin bông. Tiong-kok sú chheng-choh 913 sū-kiāⁿ, Lîm Piu sûi-sî hông phah choh hoán kek-bēng. Tē-sì kài choân kok Jîn-tōa tiû-pī kang-chok chiām-thêng, siu hiàn chìn-têng tiong-toān. 1975 nî, tē-sì kài choân kok Jîn-tōa thong-kòe ê sin hiàn-hoat chiah chèng-sek kā iú-koan Lîm Piu ê jī-gán san-tû- tiāu.

Choân sè-kài pí-kàu khah chiâⁿ iūⁿ ê kok-ka, choa̍t-tùi bô-khó-lêng ē tī hiàn-hoat téng-bīn siá kóng bó͘ bó͘ lâng sī bó͘ bó͘ lâng ê chhin-bi̍t chiàn-iú kah chiap-pan-jîn. Hó tit Lîm Piu siak sí, nā bô, ” Tiong-hôa Jîn-bîn Kiōng-hô-kok hiàn-hoat” ē piàn choh sè-kài hiàn-hoat sú-siōng ê chi̍t-ê tōa chhiò-ōe. Tiong-kok sin jīm gōa-tiúⁿ Chîn Kong káⁿ the̍h chhut “Tiong-hôa Jîn-bîn Kiōng-hô-kok hiàn-hoat” ín-iōng "sū-giân" kóng,"Tâi-oân sī Tiong-hôa Jîn-bîn Kiōng-hô-kok sîn-sèng léng-thó͘ ê chi̍t-pō͘-hūn."si̍t-chāi ū-kàu m̄- bat jī, ngē kā nn̄g-ê oân-choân bô kâng khoán, nn̄g-ê oân-choân m̄-bat hō͘-siong thóng-tī kòe ê kok-ka, siá ji̍p-khì hiàn-hoat, kóng Tâi-oân sī Tiong-kok ê. Ū chi̍t kang Tiong-kok kiông-tōa khí-lâi, kāng-khoán tī hiàn-hoat lāi-té siá kóng Bông-kó͘ sī Tiong-kok ê, kóng Oa̍t-lâm sī Tiong-kok ê, kóng Tiong-a gō͘ kok mā sī Tiong-kok ê, sīm-chì kóng chi̍t-ê kha̍h tōa ê, kóng choân sè-kài lóng sī Tiong-kok ê! lí mā m̄-bián kám-kak kî-koài.

　　 Tiong-hôa Jîn-bîn Kiōng-hô-kok chū-chiông 1949 nî cha̍p-goe̍h chhe-it kiàn-kok í-lâi, Tâi-oân kah Tiong-kok it-ti̍t sī "chhân bô kau, chúi bô lâu," siang-hong oân-choân bô koan-hē. Mài án-ne chia̍h-pá êng-êng liān siáu-ōe, bô êng-ióng! (230317)



　　三月初七，中國新任外交部長秦剛tī「全國兩會」外長記者會頂面頭一遍公開出面，強調台灣問題是中國核心利益中ê核心、中美關係第一條bē-tàng跨過（hāⁿ-kòe）ê紅線，伊專工the̍h出《中華人民共和國憲法》，引用「序言」講：「台灣是中華人民共和國神聖領土ê一部分。完成統一祖國ê大業，是包括台灣同胞在內ê全中國人民ê神聖職責。」堂堂一個外交部長、koh是頭一遍kah中外記者見面，mài the̍h hit部《中華人民共和國憲法》出來展寶，khah bē iàn-氣。咱náēán-ne講leh？

　　1970年三月開始，中國teh討論憲法草案ê過程中，毛澤東有幾遍提出廢除國家主席職務，遭受tio̍h包括林彪在內ê真chē中央領導ê反對。中央委員相續kā chit-ê行為準作「勸進」表忠ê機會，1970年八月，中共中央廬山會議ê時達到高潮，但是因為陳伯達倒台soah tiām去。 此後，毛澤東ê意見tio̍h佔嬴面，九屆二中全會tī 1970年九月初六形成一份「基本同意」ê《中華人民共和國憲法修改草案》，其中除了有廢除國家主席職務以外，tī正文規定毛澤東「是我國無產階級專政ê元首，是全國全軍ê最高統帥」，林彪「是毛主席ê親密戰友kah接班人，是全國全軍ê副統帥」。

1971年九月十三，林彪kah in某葉群、後生林立果等幾人ùi秦皇島山海關機場坐飛機出走，所坐ê256號三叉戟專機laktī蒙古人民共和國Ong-to-hàn，機頂9個人全部身亡。中國史稱作九一三事件，林彪隨時hông拍作反革命。第四屆全國人大籌備工作暫停，修憲進程中斷。1975年，第四屆全國人大通過ê新憲法才正式kā有關林彪ê字眼刪除掉。

全世界比較khah成樣ê國家，絕對無可能ētī憲法頂面寫講某某人是某某人ê親密戰友kah接班人。好得林彪摔死，若無，《中華人民共和國憲法》ē變作世界憲法史上ê一個大笑話。中國新任外長秦剛敢the̍h出《中華人民共和國憲法》引用「序言」講：「台灣是中華人民共和國神聖領土ê一部分。」實在有夠m̄-bat字，硬kā兩個完全無仝款、兩個完全m̄-bat互相統治過ê國家，寫入去憲法，講台灣是中國ê。有一工中國強大起來，仝款tī憲法內底寫講蒙古是中國ê，講越南是中國ê，講中亞五國mā是中國ê，甚至講一個kha̍h大ê，講全世界lóng是中國ê！你mā m̄免感覺奇怪。

　　中華人民共和國自從1949年十月初一建國以來，台灣kah中國一直是「田無溝，水無流，」雙方完全無關係。Mài án-ne食飽閒閒煉siáu話，無營養！ (230317)