《綠色短評》

 | | | 轉寄

外國贈送台灣疫苗，無hit號應該ê！

作者 李南衡, ChoânTâijī/全台字 by Chng Hūiphêng 2021.08.01

Choânbîn Tâioânjī pán/全民台灣字版簡稱ChoânTâiJī

《 Le̍ksek toánphêng 》 Lí Lâmhêng
Gōakok chēngsàng Tâioân e̍kbiâu, bô hitlō engkai·ê!

　　 Tâioân sī m̄ sī ū khólêng tittio̍h Bíkok sek chhut ê Búhàn hìiām e̍kbiâu? Gō͘goe̍h chhela̍k, "Bíkok chāi tâi hia̍phōe" chhùtiúⁿ Lê Engkiat piáusī, Tâioân khakchín jînsò͘ tī choân sèkài lâi pí iáu sǹg sī kē·ê, Bíkok chènghú iáu teh gítēng e̍kbiâu sek chhut ê hunphòe phiauchún, ē khóliōng chiapsiūhong ê khakchínlu̍t, chiapchéng e̍kbiâu pílu̍t, iliâu théhē ê khùila̍t téngténg. Tâipakchhī tn̂g Koa Bûnthiat thiaⁿtio̍h tòng bētiâu sûisî chhiàngsiaⁿ,"Lâi(萊) ti iā chia̍hliáu ah, kunhóe mā bé liáu ah, só͘í leh, i ê ìsù sī kóng, lín chiah sí cha̍pitê lâng niāniā, bô sǹg chē sī boh?" khóliân ê Koa chhītiúⁿ, tang sîá chia̍h jōachē Lâi(萊) ti lán lóng m̄chai. Lán kā Bíkok bé siōng sianchìn ê búkhì kò͘siú Tâioân, Bíkok khéng bē lán, Koa chhītiúⁿ chinchiàⁿ m̄chai lán tio̍h ài thauchhiò?
　　 Bíkok chēngsàng lán ê 250 bān che Moderna e̍kbiâu, la̍kgoe̍h jīcha̍p ēpo͘ ūn kàu Tâioân. Tâipakchhī tn̂g Koa Bûnthiat ū tī bīnchheh téngbīn PO bûn, piáusī hiòng Bíkok pêngiú piáuta̍t jia̍tchhiat kámsiā. Ánne káⁿ m̄ sī chin hó? Khósioh Koa Bûnthiat chhītiúⁿ chin phòakeh, tī chhīgīhōe chiapsiū chit sûn=mn̄g kóng Bíkok chēngsàng Tâioân e̍kbiâu, lán sī m̄ sī engkai kámsiā ê sî ? Koa chhītiúⁿ hoán kháukeng kóng," chhaputto niāniā. Lí hō͘ góa, góa iûgoân sī kámsiā, góa choh lí ê sèhàn ê, lí hō͘ góa chi̍ttiámá anka hùi sī engkai."Tâipak chhībîn chin piai, tang sîá soánchhut chi̍tê o͘tō chhītiúⁿ ē kóng o͘tō "hāngálāi" ê ōe?

Bíkok sī ánchóaⁿ beh chēngsàng lán e̍kbiâu? Chúiáu sī inūi khòaⁿtio̍h Tâioân e̍kchêng ùi gō͘goe̍h tiongsûn khaisí piàn choh chin giâmchùn, ùi chi̍t kang cha̍p kúiê khakchín chi̍tsiaⁿ chhèng kàu sìpah gōa ê, khaksi̍t ē hông kiaⁿ. Kasiōng Tâioân kūnî tio̍h hiòng kúi keng e̍kbiâu chhiúⁿsiong tēnghòe, sīmchì mā ū thàukòe “COVAX” tēnghòe, Tâioân beh the̍h tio̍h e̍kbiâu ê thonglō͘ hō͘ pháiⁿsimlâng chah tn̄g. Bíkok khòaⁿ bē lo̍hkhì chiah chhutchhiú oânchō͘.

　　 La̍kgoe̍h chhesì, Ji̍tpún sàng lán 124 bān che AZ e̍kbiâu, Ji̍tpún gōasiōng 茂敏充 itti̍t kóng tī cha̍p nî chêng 311 Tangpak tōa tētāng ê sî, Tâioân tēit sîkan koan chō͘ siānkhoán téng hō͘ Ji̍tpún bînchiòng siongtong kámsim, só͘í tng Tâioân ū khùnlân ê sî, Ji̍tpún ittēng tio̍h chhun chhiú chioân. Ū Tiongkok Kokbîntóng m̄bat jī ê li̍phoat úigoân chitbūn, kóng 311 náē bô sàng lán saⁿpah cha̍pit bān che e̍kbiâu leh? Chinchiàⁿ sī phîbīn chia̍h m̄chai pá! Kóngtio̍h ná chhiūⁿ lâng khiàm i ê. Ji̍tpún chènghú chiàu in ītēng ê kèe̍k chìnhêng, chhitgoe̍h chhepeh Ji̍tpún koh chēng sàng Tâioân 113 bān che e̍kbiâu, khólêng sī siūⁿ kóng " bû sam putsêng lé", chhitgoe̍h cha̍pgō͘ Ji̍tpún Hângkhong koh chài Ji̍tpún chēngsàng lán Tâioân ê 97 bān che e̍kbiâu lâi. Lán móasim kámsiā chài kámsiā!

　　 La̍kgoe̍h jījī, Pak’au立陶宛ê gōakau pō͘tiúⁿ tī Twitter hoat bûn piáusī, káugoe̍h té íchêng ē chēngsàng nn̄gbān che AZ e̍kbiâu hō͘ Tâioân, in ê Chónglí kóng "goán ū siūⁿ beh sàng khah chē, tānsī goán ū chat goán ê khùila̍t, kanta ētàng ánne niāniā." 立陶宛ê gōakau pō͘tiúⁿ kóng, kámsiā tī kūnî e̍kchêng siōng gûikip ê sî, Tâioân ū chēngsàng 立陶宛 cha̍pbānê chhùi’am. 立陶宛 chin hoaⁿhí ētàng tī tíkhòng sin koanchōng pēⁿto̍k ê kòethêngtiong siaⁿoân Tâioân jînbîn. I kóng, ài hó chūiû ê lâng goânpún tio̍h engkai hō͘siong chiàukò͘.

　　Mài kóng nn̄gbān che e̍kbiâu, bôlūn sī tó chi̍t kok, chiūsī chēngsàng lán chi̍tpah che e̍kbiâu, lán mā sī chhimchhim kā in kámsiā. Inūi lán lóng chaiiáⁿ, gōakok chēngsàng Tâioân e̍kbiâu, bô hitlō engkai·ê! (210716)
Chù, hitlō tha̍k choh hitlō 立陶宛 chhiáⁿ liām Hôagí


Pe̍h-ōe-jī-pán/白話字版

《 Le̍k-sek toán-phêng 》 Lí Lâm-hêng
Gōa-kok chēng-sàng Tâi-oân e̍k-biâu, bô hitlō eng-kai-·ê!

　　 Tâi-oân sī m̄ sī ū khó-lêng tit-tio̍h Bí-kok sek chhut ê Bú-hàn hì-iām e̍k-biâu? Gō͘-goe̍h chhe-la̍k, "Bí-kok chāi tâi hia̍p-hōe" chhù -tiúⁿ Lê Eng-kiat piáu-sī, Tâi-oân khak-chín jîn-sò͘ tī choân sè-kài lâi pí iáu sǹg sī kē-·ê, Bí-kok chèng-hú iáu teh gí-tēng e̍k-biâu sek chhut ê hun-phòe phiau-chún, ē khó-liōng chiap-siū-hong ê khak-chín-lu̍t, chiap-chéng e̍k-biâu pí-lu̍t, i-liâu thé-hē ê khùi-la̍t téng-téng. Tâi-pak-chhī tn̂g Koa Bûn-thiat thiaⁿ-tio̍h tòng bē-tiâu sûi-sî chhiàng-siaⁿ,"Lâi(萊) ti iā chia̍h-liáu ah, kun-hóe mā bé liáu ah, só͘-í leh, i ê ì-sù sī kóng, lín chiah sí cha̍p-it-ê lâng niā-niā, bô sǹg chē sī boh?" khó-liân ê Koa chhī-tiúⁿ, tang sî-á chia̍h jōa-chē Lâi(萊) ti lán lóng m̄-chai. Lán kā Bí-kok bé siōng sian-chìn ê bú-khì kò͘-siú Tâi-oân, Bí-kok khéng bē lán, Koa chhī-tiúⁿ chin-chiàⁿ m̄-chai lán tio̍h ài thau-chhiò?
　　 Bí-kok chēng-sàng lán ê 250 bān che Moderna e̍k-biâu, la̍k-goe̍h jī-cha̍p ē-po͘ ūn kàu Tâi-oân. Tâi-pak-chhī tn̂g Koa Bûn-thiat ū tī bīn-chheh téng-bīn PO bûn, piáu-sī hiòng Bí-kok pêng-iú piáu-ta̍t jia̍t-chhiat kám-siā. Án-ne káⁿ m̄ sī chin hó? Khó-sioh Koa Bûn-thiat chhī-tiúⁿ chin phòa keh, tī chhī-gī-hōe chiap-siū chit sûn=mn̄g kóng Bí-kok chēng-sàng Tâi-oân e̍k-biâu, lán sī m̄ sī eng-kai kám-siā ê sî ? Koa chhī-tiúⁿ hoán kháu-keng kóng," chha-put-to niā-niā. Lí hō͘ góa, góa iû-goân sī kám-siā, góa choh lí ê sè-hàn ê, lí hō͘ góa chi̍t-tiám-á an-ka hùi sī eng-kai."Tâi-pak chhī-bîn chin pi-ai, tang sî-á soán-chhut chi̍t-ê o͘-tō chhī-tiúⁿ ē kóng o͘-tō "hāng-á-lāi" ê ōe?

Bí-kok sī án-chóaⁿ beh chēng-sàng lán e̍k-biâu? chú-iáu sī in-ūi khòaⁿ-tio̍h Tâi-oân e̍k-chêng ùi gō͘-goe̍h tiong-sûn khai-sí piàn choh chin giâm-chùn, ùi chi̍t kang cha̍p kúi-ê khak-chín chi̍t-siaⁿ chhèng kàu sì-pah gōa ê, khak-si̍t ē hông kiaⁿ. Ka-siōng Tâi-oân kū-nî tio̍h hiòng kúi keng e̍k-biâu chhiúⁿ-siong tēng-hòe, sīm-chì mā ū thàu-kòe “COVAX” tēng-hòe, Tâi-oân beh the̍h tio̍h e̍k-biâu ê thong-lō͘ hō͘ pháiⁿ-sim-lâng chah tn̄g. Bí-kok khòaⁿ bē lo̍h-khì chiah chhut-chhiú oân-chō͘.

　　 La̍k-goe̍h chhe-sì, Ji̍t-pún sàng lán 124 bān che AZ e̍k-biâu, Ji̍t-pún gōa-siōng 茂敏充 it-ti̍t kóng tī cha̍p nî chêng 311 Tang-pak tōa tē-tāng ê sî, Tâi-oân tē-it sî-kan koan chō͘ siān-khoán téng hō͘ Ji̍t-pún bîn-chiòng siong-tong kám-sim, só͘-í tng Tâi-oân ū khùn-lân ê sî, Ji̍t-pún it-tēng tio̍h chhun chhiú chi-oân. Ū Tiong-kok Kok-bîn-tóng m̄-bat jī ê li̍p-hoat úi-goân chit-būn, kóng 311 ná-ē bô sàng lán saⁿ-pah cha̍p-it bān che e̍k-biâu leh? Chin-chiàⁿ sī phî-bīn chia̍h m̄-chai pá! Kóng-tio̍h ná chhiūⁿ lâng khiàm i ê. Ji̍t-pún chèng-hú chiàu in ī-tēng ê kè-e̍k chìn-hêng, chhit-goe̍h chhe-peh Ji̍t-pún koh chēng- sàng Tâi-oân 113 bān che e̍k-biâu, khó-lêng sī siūⁿ kóng " bû sam put-sêng lé", chhit-goe̍h cha̍p-gō͘ Ji̍t-pún hâng-khong koh chài Ji̍t-pún chēng-sàng lán Tâi-oân ê 97 bān che e̍k-biâu lâi. Lán móa-sim kám-siā chài kám-siā!

　　 La̍k-goe̍h jī-jī, Pak-au立陶宛ê gōa-kau pō͘-tiúⁿ tī Twitter hoat bûn piáu-sī, káu-goe̍h té í-chêng ē chēng-sàng nn̄g-bān che AZ e̍k-biâu hō͘ Tâi-oân, in ê Chóng-lí kóng "goán ū siūⁿ beh sàng khah chē, tān-sī goán ū chat goán ê khùi-la̍t, kan-ta ē-tàng án-ne niā-niā." 立陶宛ê gōa-kau pō͘-tiúⁿ kóng, kám-siā tī kū-nî e̍k-chêng siōng gûi-kip ê sî, Tâi-oân ū chēng-sàng 立陶宛 cha̍p-bān-ê chhùi-am. 立陶宛 chin hoaⁿ-hí ē-tàng tī tí-khòng sin koan-chōng pēⁿ-to̍k ê kòe-thêng-tiong siaⁿ-oân Tâi-oân jîn-bîn. I kóng, ài hó chū-iû ê lâng goân-pún tio̍h eng-kai hō͘-siong chiàu-kò͘.

　　Mài kóng nn̄g-bān che e̍k-biâu, bô-lūn sī tó chi̍t kok, chiū-sī chēng-sàng lán chi̍t-pah che e̍k-biâu, lán mā sī chhim-chhim kā in kám-siā. In-ūi lán lóng chai-iáⁿ, gōa-kok chēng-sàng Tâi-oân e̍k-biâu, bô hit-lō eng-kai-·ê! (210716)
Chù, hit-lō tha̍k choh hit-lō 立陶宛 chhiáⁿ liām Hôa-gí


　　台灣是m̄是有可能得tio̍h美國釋出ê武漢肺炎疫苗？五月初六，「美國在台協會」處長酈（lê）英傑表示，台灣確診人數tī全世界來比猶算是低ê，美國政府猶teh擬定疫苗釋出ê分配標準，ē考量接受方ê確診率、接種疫苗比率、醫療體系ê量能等等。台北市長柯文哲聽tio̍h擋bē-tiâu隨時唱聲，「萊豬也食了ah、軍火mā買了ah，所以咧，伊ê意思是講，恁才死十一個人niā-niā ，無算chē是boh？」可憐ê柯市長，tang時á食偌chē萊豬咱lóng m̄知。咱kā美國買上先進ê武器顧守台灣，美國肯賣咱，柯市長真正m̄知咱tio̍h愛偷笑？

　　美國贈送咱ê250萬劑Moderna疫苗，六月二十下晡運到台灣。台北市長柯文哲有tī面冊頂面PO文，表示向美國朋友表達熱切感謝。Án-ne敢m̄是真好？可惜柯文哲市長真破格，tī市議會接受質詢問講美國贈送台灣疫苗，咱是m̄是應該感謝ê時？柯市長反口供講，「差不多niā-niā。你hō͘我，我猶原是感謝，我作你ê細漢ê，你hō͘我一點á安家費是應該。」台北市民真悲哀，tang時á選出一個烏道市長ē講烏道「巷á內」ê話？

美國是án怎beh贈送咱疫苗？主要是因為看tio̍h台灣疫情ùi五月中旬開始變作真嚴峻，ùi一工十幾個確診一聲chhèng到四百外個，確實ēhông驚。加上台灣舊年tio̍h向幾間疫苗廠商訂貨，甚至mā有透過“COVAX”訂貨，台灣beh the̍h tio̍h疫苗ê通路hō͘歹心人截（chah）斷。美國看bē落去才出手援助。

　　六月初四，日本送咱124萬劑AZ疫苗，日本外相茂敏充一直講tī十年前311東北大地動ê時，台灣第一時間捐助善款等hō͘日本民眾相當感心，所以當台灣有困難ê時，日本一定tio̍h伸手支援。有中國國民黨m̄-bat字ê立法委員質問，講311ná-ē無送咱三百十一萬劑疫苗咧？真正是皮（phî）面食m̄知飽！講tio̍h ná像人欠伊ê。日本政府照in預定ê計劃進行，七月初八日本koh贈送台灣113萬劑疫苗，可能是想講「無三不成禮」，七月十五日本航空koh載日本贈送咱台灣ê97萬劑疫苗來。咱滿心感謝再感謝！

　　六月二二，北歐立陶宛ê外交部長tīTwitter發文表示，九月底以前ē贈送二萬劑AZ疫苗hō͘台灣，inê總理講「阮有想beh送khahchē，但是阮有節(chat)阮ê氣力，kan-taē-tàng án-ne niā-niā。」立陶宛ê外交部長講，感謝tī舊年疫情上危急ê時，台灣有贈送立陶宛十萬個嘴掩。立陶宛真歡喜ē-tàng tī抵抗新冠狀病毒ê過程中聲援台灣人民。伊講，愛好自由ê人原本tio̍h應該互相照顧。

　　Mài講二萬劑疫苗，無論是tó一國，就是贈送咱一百劑疫苗，咱mā是深深kā in感謝。因為咱lóng知影：外國贈送台灣疫苗，無hit號應該ê！ (210716)
註：hit號 讀作hit-lō 立陶宛　請唸華語