《綠色短評》

| | | 轉寄

提升台美關係加真強ê《台灣政策法案》

Choânbîn Tâioânjī pán/全民台灣字版簡稱ChoânTâiJī

《 Le̍ksek toánphêng 》 Lí Lâmhêng

Thêseng TâiBí koanhē ke chin kiông ê《 Tâioân Chèngchhek Hoatàn 》

  2022 nî jīgoe̍h jīsì, Gôlô chóngthóng Phûteng tùi kehpiah kok 烏克蘭 ê chânpō ji̍pchhim, ínkhí choân sèkài bînchú kokka ê tōa tio̍hkiaⁿ kah hùnnō͘, tôngsî mā hō͘hóe sūchêng tùi 烏克蘭 bô kàu koansim kah bô kàu bêngkhak ê thāitō͘, tìsú ínkhí Gôlô thâulâng ê gō͘ phòaⁿ, chhutpeng phah 烏克蘭. Lūisū ê chênghêng ū khólêng hoatseng tī Tiongkok tùi Tâioân ê chhimlio̍k. Tiongkok chit kúi nî kakiông kunsū kiànsiat, chiamtùi Tâioân pō͘sū sin kisu̍t, sin búkhì, che sī tùi kui ê Ìnthài tēkhu úntēng ê uihia̍p. Chòekīn, Tiongkok chhaputto ta̍k kang phài kunki chìnji̍p Tâioân ê Hôngkhong Sekpia̍tkhu kah Háikiap Tiongsòaⁿ, Tiongkok háikun tī konghái siōng chìnhêng iánsi̍p, ìtô͘ appek kah khiónghat Tâioân. Thàn chitmá iáu ū sîkan, Bíkok tio̍h kā tùi Tâioân ê chèngchhek bêngkhak hòa, pangchō͘ Tâioân chètēng, si̍tsi chi̍t chióng sin ê, koh khah ū chhunkiu ê chiànlio̍k.

   Inūi ánne, 2022 nî sìgoe̍h cha̍psì àm, Bíkok Liânpang Chhamgīīⁿ Gōakau Úigoânhōe chúse̍k, Bînchútóng chek Menentechù (Bob Menendez) kah Bíkok Liânpang Chhamgīīⁿ Ūsoàn Úigoânhōe Kiōnghôtóng chek gīoân Kulahàm (Lindsey Graham) chhōa kokhōe tāipiáuthoân hóngbūn Tâioân, pàihōe Chhòa Engbûn chóngthóng. La̍kgoe̍h cha̍pla̍k liânmiâ thêchhut 《2022 nî Tâioân Chèngchhek Coatàn 》 chhóàn, lāṳông chúiàu pun choh nn̄g tōa lūi, tēit tōa lūi sī chúkoân siōngteng, chhuitōng chù Bí Tāipiáuchhù ùi "Tāipak Kengchè Bûnhòa Pānsū chhù " chiàⁿmiâ choh "Tâioân Tāipiáuchhù", chísī Kokbūkheng thiatsiau kìmchí Tâioân koaⁿoân hóngbūn Bíkok. Tējī tōalūi sī kunsū kiônghòa, siuchèng 《 Tâioân Koanhēhoat 》 Bíkok tùi Tâioân ê búkhì kiòngèng ùi "hônggūsek" khoktōa kàu "ētàng uiliap Jînbîn káihòngkun chhimlio̍k hêngûi iúlī ê búkhì." siūkoân sì nî lāi thêkiong 45 ek bíkim ê gōakok kunsū chukim poahkhoán. Chítēng Tâioân choh "chúiàu ê hui Pakiok bêngkok". Chichhî Tâioân chhamú kokchè cho͘chit.

   Káugoe̍h chhechhit, Bíkok Pe̍kkiong Kokan kò͘būn So͘ Lībān kóng, i ē kah kokhōe léngsiù thólūn 《 Tâioân Chèngchhekhoat 》, i thánpe̍k kóng " pō͘hūn lāṳông hō͘ goán siókhóa hoânló". Kengkòe nn̄g piàn iânkî símcha, káugoe̍h cha̍psì, Bíkok Chhamgīīⁿ Gōaúihōe thongkòe chitê siū chùba̍k ê "Tâioân Chèngchhek Hoatàn", sòa lo̍hkhì tio̍h tī mênî itgoe̍h pún kài kokhōe kîmóa chêng thongkòe Chhamgīīⁿ kah Chiònggīīⁿ Īⁿhōe, chiah ē toekau Bíkok chóngthóng chhiamsú āu senghāu. Káugoe̍h cha̍psì hōe āu, pún hoatàn thêàn lâng kóng, thongkòe ê pánpún ū siókhóa siukái, paukoat chù Bí tāipiáuchhù káimiâ, Bíkok Chāitâi Hia̍phōe (AIT) chhùtiúⁿ jīmbēng su Chhamīⁿ thongkòe pō͘hūn kái choh "kiàngī". Goân pánpún "gōakok kunsū iôngchu" hongsek thêkiong Tâioân 4 nî 45 ek bíkim, sinpán kachù sī "bô siông" oânchō͘, tē 5 nî ke beh 20 ek bíkim, piàn choh 5 nî chónggia̍h 65 ek bíkim. Goân pánpún kā chítēng Tâioân choh "chúiàu hui Pakiok bêngiú" tēūi, siukái choh "í hui Pakiok bêngiú tângténg thāigū".

  Chitê hoatàn nā thang kòe, Tiongkok chù Bí tāisài 秦剛 chin siūkhì kóng, ū 《 Tâioân Chèngchhek Hoatàn 》tio̍h bô TiongBí koanhē. Bíkok chin gâu "pàngphùi an káusim", hoatàn kiôngtiāu, jīmhô lāṳông lóng bēsái káisek choh kah Tâioân hoeho̍k koaⁿhong gōakau koanhē, ásī káipiàn Bíkok chènghú tùi Tâioân kokchè tēūi ê li̍ptiûⁿ.

Kámsiā Bíkok koh khah chhengchhó thoânta̍t tī kok hongbīn hia̍pchō͘ Tâioân, thêseng TâiBí koanhē ke chin kiông.

Chù, 烏克蘭   秦剛   chhiáⁿ liām Hôagí


Pe̍h-ōe-jī-pán/白話字版

《 Le̍k-sek toán-phêng 》 Lí Lâm-hêng

Thê-seng Tâi-Bí koan-hē ke chin kiông ê《 Tâi-oân Chèng-chhek Hoat-àn 》

  2022 nî jī-goe̍h jī-sì, Gô-lô chóng-thóng Phû-teng tùi keh-piah kok 烏克蘭 ê chân-pō ji̍p-chhim, ín-khí choân sè-kài bîn-chú kok-ka ê tōa tio̍h-kiaⁿ kah hùn-nō͘, tông-sî mā hō͘-hóe sū-chêng tùi 烏克蘭 bô kàu koan-sim kah bô kàu bêng-khak ê thāi-tō͘, tì-sú ín-khí Gô-lô thâu-lâng ê gō͘ phòaⁿ, chhut-peng phah 烏克蘭. Lūi-sū ê chêng-hêng ū khó-lêng hoat-seng tī Tiong-kok tùi Tâi-oân ê chhim-lio̍k. Tiong-kok chit kúi nî ka-kiông kun-sū kiàn-siat, chiam-tùi Tâi-oân pō͘-sū sin ki-su̍t, sin bú-khì, che sī tùi kui ê Ìn-thài tē-khu ún-tēng ê ui-hia̍p. Chòe-kīn, Tiong-kok chha-put-to ta̍k kang phài kun-ki chìn-ji̍p Tâi-oân ê Hông-khong Sek-pia̍t-khu kah Hái-kiap Tiong-sòaⁿ, Tiong-kok hái-kun tī kong-hái siōng chìn-hêng ián-si̍p, ì-tô͘ ap-pek kah khióng-hat Tâi-oân. Thàn chit-má iáu ū sî-kan, Bí-kok tio̍h kā tùi Tâi-oân ê chèng-chhek bêng-khak hòa, pang-chō͘ Tâi-oân chè-tēng, si̍t-si chi̍t chióng sin ê, koh khah ū chhun-kiu ê chiàn-lio̍k.

   In-ūi án-ne, 2022 nî sì-goe̍h cha̍p-sì àm, Bí-kok Liân-pang Chham-gī-īⁿ Gōa-kau Úi-goân-hōe chú-se̍k, Bîn-chú-tóng chek Me-nen-te-chù (Bob Menendez) kah Bí-kok Liân-pang Chham-gī-īⁿ Ū-soàn Úi-goân-hōe Kiōng-hô-tóng chek gī-oân Kulahàm (Lindsey Graham) chhōa kok-hōe tāi-piáu-thoân hóng-būn Tâi-oân, pài-hōe Chhòa Eng-bûn chóng-thóng. La̍k-goe̍h cha̍p-la̍k liân-miâ thê-chhut 《2022 nî Tâi-oân Chèng-chhek Coat-àn 》 chhó-àn, lāi-iông chú-iàu pun choh nn̄g tōa lūi, tē-it tōa lūi sī chú-koân siōng-teng, chhui-tōng chù Bí Tāi-piáu-chhù ùi "Tāi-pak Keng-chè Bûn-hòa Pān-sū chhù " chiàⁿ-miâ choh "Tâi-oân Tāi-piáu-chhù", chí-sī Kok-bū-kheng thiat-siau kìm-chí Tâi-oân koaⁿ-oân hóng-būn Bí-kok. Tē-jī tōa-lūi sī kun-sū kiông-hòa, siu-chèng 《 Tâi-oân Koan-hē-hoat 》 Bí-kok tùi Tâi-oân ê bú-khì kiòng-èng ùi "hông-gū-sek" khok-tōa kàu "ē-tàng ui-liap Jîn-bîn kái-hòng-kun chhim-lio̍k hêng-ûi iú-lī ê bú-khì." siū-koân sì nî lāi thê-kiong 45 ek bí-kim ê gōa-kok kun-sū chu-kim poah-khoán. Chí-tēng Tâi-oân choh "chú-iàu ê hui Pak-iok bêng-kok". Chi-chhî Tâi-oân chham-ú kok-chè cho͘-chit.

   Káu-goe̍h chhe-chhit, Bí-kok Pe̍k-kiong Kok-an kò͘-būn So͘ Lī-bān kóng, i ē kah kok-hōe léng-siù thó-lūn 《 Tâi-oân Chèng-chhek-hoat 》, i thán-pe̍k kóng " pō͘-hūn lāi-iông hō͘ goán sió-khóa hoân-ló". Keng-kòe nn̄g piàn iân-kî sím-cha, káu-goe̍h cha̍p-sì, Bí-kok Chham-gī-īⁿ Gōa-úi-hōe thong-kòe chit-ê siū chù-ba̍k ê "Tâi-oân Chèng-chhek Hoat-àn", sòa lo̍h-khì tio̍h tī mê-nî it-goe̍h pún kài kok-hōe kî-móa chêng thong-kòe Chham-gī-īⁿ kah Chiòng-gī-īⁿ Īⁿ-hōe, chiah ē toe-kau Bí-kok chóng-thóng chhiam-sú āu seng-hāu. Káu-goe̍h cha̍p-sì hōe āu, pún hoat-àn thê-àn lâng kóng, thong-kòe ê pán-pún ū sió-khóa siu-kái, pau-koat chù Bí tāi-piáu-chhù kái-miâ, Bí-kok Chāi-tâi Hia̍p-hōe (AIT) chhù-tiúⁿ jīm-bēng su Chham-īⁿ thong-kòe pō͘-hūn kái choh "kiàn-gī". Goân pán-pún "gōa-kok kun-sū iông-chu" hong-sek thê-kiong Tâi-oân 4 nî 45 ek bí-kim, sin-pán ka-chù sī "bô siông" oân-chō͘, tē 5 nî ke beh 20 ek bí-kim, piàn choh 5 nî chóng-gia̍h 65 ek bí-kim. Goân pán-pún kā chí-tēng Tâi-oân choh "chú-iàu hui Pak-iok bêng-iú" tē-ūi, siu-kái choh "í hui Pak-iok bêng-iú tâng-téng thāi-gū".

  Chit-ê hoat-àn nā thang kòe, Tiong-kok chù Bí tāi-sài 秦剛 chin siū-khì kóng, ū 《 Tâi-oân Chèng-chhek Hoat-àn 》tio̍h bô Tiong-Bí koan-hē. Bí-kok chin gâu "pàng-phùi an káu-sim", hoat-àn kiông-tiāu, jīm-hô lāi-iông lóng bē-sái kái-sek choh kah Tâi-oân hoe-ho̍k koaⁿ-hong gōa-kau koan-hē, á-sī kái-piàn Bí-kok chèng-hú tùi Tâi-oân kok-chè tē-ūi ê li̍p-tiûⁿ.

Kám-siā Bí-kok koh khah chheng-chhó thoân-ta̍t tī kok hong-bīn hia̍p-chō͘ Tâi-oân, thê-seng Tâi-Bí koan-hē ke chin kiông.

Chù, 烏克蘭   秦剛   chhiáⁿ liām Hôa-gí




  2022年二月二四,俄羅總統浮丁對隔壁國烏克蘭ê殘暴入侵,引起全世界民主國家ê大tio̍h驚kah憤怒,同時mā後悔事前對烏克蘭無夠關心kah無夠明確ê態度,致使引起俄羅頭人ê誤判,出兵拍烏克蘭。類似ê情形有可能發生tī中國對台灣ê侵略。中國chit幾年加強軍事建設,針對台灣部署新技術、新武器,che是對歸个印太地區穩定ê威脅。最近,中國差不多ta̍k工派軍機進入台灣ê防空識別區kah海峽中線,中國海軍tī公海上進行演習,意圖壓迫kah恐嚇台灣。趁chit-má猶有時間,美國tio̍h kā對台灣ê政策明確化,幫助台灣制定、實施一種新ê、koh khah有chhunkiuê戰略。

  因為按呢,2022年四月十四暗,美國聯邦參議院外交委員會主席、民主黨籍Me-nen-techù(Bob Menendez)kah美國聯邦參議院預算委員會共和黨籍議員Kulahàm-(Lindsey Graham)chhōa國會代表團訪問台灣,拜會蔡英文總統。六月十六聯名提出《2022年台灣政策法案》草案,內容主要分作兩大類:第一大類是主權象徵,推動駐美代表處ùi「台北經濟文化辦事處」正名作「台灣代表處」,指示國務卿撤銷禁止台灣官員訪問美國。第二大類是軍事強化,修正《台灣關係法》美國對台灣ê武器供應ùi「防禦式」擴大到「ētàng威懾人民解放軍侵略行為有利ê武器。」授權四年內提供45億美金ê外國軍事資金撥款。指定台灣作「主要ê非北約盟國」。支持台灣參與國際組織。

  九月初七,美國白宮國安顧問蘇利萬講,伊ēkah國會領袖討論《台灣政策法》,伊坦白講「部分內容hō͘阮小khóa煩惱」。經過兩遍延期審查,九月十四,美國參議院外委會通過chit-ê受矚目ê「台灣政策法案」,續落去tio̍h tī明年一月本屆國會期滿前通過參議院kah眾議院院會,chiah ē遞交美國總統簽署後生效。九月十四會後,本法案提案人講,通過ê版本有小khóa修改,包括駐美代表處改名、美國在台協會(AIT)處長任命需參院通過部分改作「建議」。原版本「外國軍事融資」方式提供台灣4年45億美元,新版加註是「無償」援助,第5年加碼20億美元,變作5年總額65億美元。原版本kā指定台灣作「主要非北約盟友」地位,修改作「以非北約盟友同等待遇」。

  Chit-ê法案若通過,中國駐美大使秦剛真受氣講:有《台灣政策法案》tio̍h無中美關係。美國真gâu「放屁安狗心」,法案強調,任何內容lóng bē-sái解釋作kah台灣恢復官方外交關係,抑是改變美國政府對台灣國際地位ê立場。

感謝美國koh khah清楚傳達tī各方面協助台灣,提升台美關係加真強。

註:烏克蘭  秦剛  請唸華語